slaan/ bijten bij poetsen van buik

Herken je dit? Je bent je paard aan het poetsen en dat gaat allemaal prima, totdat je in de buurt van zijn buik komt. Je paard slaat met een achterbeen naar je hand of probeert je te bijten als het halstertouw daarvoor genoeg ruimte geeft. Je wilt zijn buik toch echt af en toe poetsen. Hoe dan?

Ik leg aan de hand van een voorbeeld uit mijn eigen praktijk uit hoe je dit op kunt lossen. Omdat sommige mensen zich ervoor schamen dat ze problemen hebben met hun paard gebruik ik niet de echte namen van de paarden en hun eigenaren. Dus het gaat altijd over Fleur en haar paard Socrates en pony Newton. Socrates en Newton testen alle problemen die mensen met paarden kunnen hebben op Fleur. Fleur is dol op haar paarden maar weet het af en toe ook niet meer. En dan slaat de onzekerheid toe.

Het probleem

Als Fleur Socrates poetst staat hij vaak een beetje te doezelen. Zodra zij echter in de buurt van zijn buik komt, is hij meteen klaarwakker. Meestal slaat hij met een achterbeen tegen zijn buik in de buurt van haar hand. Als ze in de buurt van zijn schouders staat wil hij het best een hap van haar nemen ten teken dat hij het niet eens is met de behandeling.

Ze krijgt van alle kanten advies over hoe dit probleem aan te pakken. De een zegt dat ze hem gewoon een tik moet verkopen op het moment dat hij dreigt, bijt of naar haar slaat. De ander zegt dat ze alleen een zachte borstel moet gebruiken. De volgende is er van overtuigd dat Socrates chronische buikpijn heeft. Dat laatste kunnen Fleur en de staleigenaar totaal niet plaatsen, maar ze belt voor de zekerheid de dierenarts. Die verklaart haar paard helemaal gezond. Dus gebruikt ze alleen nog maar een zachte borstel. De modder die soms op zijn buik zit is daar helaas niet van onder de indruk. Ze heeft ook wel eens van schrik en boosheid een tik verkocht, dat heeft het gedrag van Socrates niet veranderd. Ze belt de paardengedragstherapeut, want ze wil op zijn minst zijn buik kunnen poetsen op de plek van de singel als ze gaat rijden of longeren.
 

Wat was er aan de hand

Tijdens de verschillende stappen die we doorlopen om te achterhalen wat er precies aan de hand is valt mij op dat Fleur haar hand al wegtrekt op het moment dat Socrates zijn been optilt. Ze heeft een keer trap van hem gehad op deze manier en ze is doodsbang dat ze die weer krijgt. Begrijpelijk.
Met de goedkeuring van Fleur bel ik met met de dierenarts om te vragen wat zijn bevindingen waren tijdens het onderzoek. Hij had een zekere gevoeligheid geconstateerd, maar medisch gezien was er geen reden voor dit gedrag.

Fleur vertelt dat Socrates altijd wel reageerde als ze zijn buik poetste, maar het lijkt erger te zijn geworden. Omdat het ook contextgebonden gedrag kan zijn, in dit geval gebonden aan Fleur, strijk ik rustig over de buik van Socrates. Op een bepaald moment draait hij zijn hoofd met het dreigingniveau waarmee hij een vlieg wegjaagt. Niet spannend, maar hij vindt het dus niet leuk. Ik stop met de beweging, maar houd mijn hand op zijn buik. Hij dreigt niet nog een keer dus ga ik rustig verder. Ook op het moment dat hij zijn achterbenen optilt laat ik mijn hand liggen en doe verder niets. En zo kan ik uiteindelijk rustig over zijn hele buik strijken.

De diagnose: Socrates is gevoelig voor aanraking, misschien omdat het in het verleden echt een keer pijn heeft gedaan, en hij heeft Fleur uitstekend geconditioneerd. Als hij dreigt stopt zij met poetsen, doel bereikt.
 

De Oplossing

De gevoeligheid van de buik van je paard heb je te accepteren. Maar dat wil niet zeggen dat je er dan helemaal niet aan mag komen. De oplossing voor Fleur is dat zij haar hand niet wegtrekt, maar daar houdt waar hij op het moment van dreigen is. Op die manier leert Socrates, en dat leert hij dus heel snel, dat dreigen met tanden of benen er niet meer voor zorgt dat de hand of borstel van zijn buik af gaat. Tegelijkertijd leert hij dat zij hem geen pijn zal doen.

Dit veranderen vergt vooral moed en geduld van Fleur.
 

Tips

• Als je paard buikpijn heeft, is het goed te begrijpen dat jij van zijn buik af moet blijven. Vraag altijd eerst een dierenarts om een controle.
• Voor een paard is zijn buik kwetsbaar gebied.
• Leer je paard met geduld en kleine stapjes dat je hem geen pijn zult doen. Begin met rustig strijken met je hand. Gebruik vervolgens een handdoek, of een zachte borstel. Bouw het op.
• Deze opbouw gebruik je ook als het ingesleten, geconditioneerd gedrag van je paard is. Houd er rekening mee dat jij degene bent die de cirkel moet doorbreken!
• Succes hangt af van je paard én van hoe jij er in zit. Als jouw basishouding is "niet piepen maar poetsen" of je bent juist erg voorzichtig, dan bereik je minder. Blijf rustig, duidelijk en betrouwbaar.
• Sla in ieder geval nooit! Ten eerste is een klap alleen maar effectief als het gedrag dan ook echt stopt en nooit meer terugkomt. Dat gebeurt zelden of nooit. Niet doen. Ten tweede wil je paard je iets duidelijk maken.  

Ben je de wanhoop nabij en is je geduld al lang geleden vertrokken? Niet slaan, adem in en uit en neem contact met me op! info@horsedialoguecentre.nl of 06 29 45 00 39 

Dit artikel is eerder verschenen op BitMagazine.nl in de rubriek Probleem & Oplossing.